3741 Εννοιολογική Μοντελοποίηση και Οργάνωση Γνώσεων

Μάθημα Επιλογής, Η’ εξάμηνο, 6 μονάδες ECTS

Διδάσκων: Ομότιμος Καθηγητής  Παναγιώτης Κωνσταντόπουλος

URL: https://eclass.aueb.gr/courses/INF224/

Περιεχόμενο

Ρόλος της εννοιολογικής μοντελοποίησης στην ανάπτυξη οργανωσιακών και πληροφοριακών συστημάτων. Σημειολογικό υπόβαθρο. Στοιχεία εννοιολογικών μοντέλων: οντότητες, ιδιότητες, σχέσεις, άτομα, τάξεις. Μηχανισμοί αφαίρεσης: ταξινόμηση, απόδοση γνωρισμάτων, γενίκευση. Κληρονομικότητα. Γλώσσες και περιβάλλοντα εννοιολογικής μοντελοποίησης: UML, Telos, RDF, OWL, ADOxx. Παραγωγικοί κανόνες και περιορισμοί ακεραιότητας. Αντικειμενοποίηση γνωρισμάτων. Γενικά είδη σχέσεων: μερωνυμία, ομαδοποίηση, ρόλος, υλοποίηση. Μετα-μοντέλα. Συστήματα οργάνωσης γνώσεων: ταξινομίες, θησαυροί, SKOS. Οντολογίες. Βασικά στοιχεία γενικής οντολογίας από το πρότυπο CIDOC CRM. Συνδεδεμένα δεδομένα. Μεταδεδομένα. Μετασχηματισμοί σχημάτων, δεδομένων και μεταδεδομένων. Ειδικά θέματα.

Μαθησιακά Αποτελέσματα

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα είναι σε θέση:

  • Να γνωρίζουν σε βάθος και να χειρίζονται με άνεση τις μεθόδους της εννοιολογικής μοντελοποίησης.
  • Να πραγματοποιούν ανάλυση πεδίου και σχεδίαση μοντέλων πραγματικής κλίμακας.
  • Να χρησιμοποιούν προηγμένες γλώσσες και περιβάλλοντα μοντελοποίησης.
  • Να έχουν λειτουργική γνώση συστημάτων οργάνωσης γνώσεων και οντολογιών.

Προαπαιτούμενα Μαθήματα

Το μάθημα δεν έχει προαπαιτούμενα υπό την αυστηρή έννοια, όμως να συνιστάται οι φοιτητές να έχουν προηγουμένως παρακολουθήσει τουλάχιστον ένα από τα μαθήματα «Βάσεις Δεδομένων» και «Λογική».

Συνιστώμενη Βιβλιογραφία

  • Εννοιολογική μοντελοποίηση συστημάτων: Σημειώσεις, Παναγιώτης Κωνσταντόπουλος, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, 2017.
  • Conceptual Modeling of Information Systems, A. Olivé, Springer, 2007.

Διδακτικές και Μαθησιακές Μέθοδοι

Διαλέξεις (2 διαλέξεις των δύο ωρών εβδομαδιαίως), φροντιστήρια (2 ώρες εβδομαδιαίως), ατομικές ασκήσεις (εβδομαδιαίως) και μία ομαδική εργασία σύνθεσης.

Μέθοδοι Αξιολόγησης/Βαθμολόγησης

Αν ο βαθμός της γραπτής τελικής εξέτασης είναι προβιβάσιμος, ο τελικός βαθμός ισούται με τον σταθμισμένο μέσο όρο του βαθμού της γραπτής τελικής εξέτασης (με βάρος 50%), των βαθμών των ασκήσεων (με βάρος 30%) και της εργασίας σύνθεσης (με βάρος 20%). Αλλιώς, ο τελικός βαθμός ισούται με τον βαθμό της γραπτής τελικής εξέτασης.