Μαθήματα

Υποχρεωτικά μαθήματα:

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ

Βασικός στόχος του μαθήματος είναι να προσφέρει στους φοιτητές το αναλυτικό και πρακτικό υπόβαθρο που θα τους καταστήσει ικανούς να κατανοούν και αναλύουν τα σύγχρονα ζητήματα της διεθνούς οικονομικής διπλωματίας, η σημασία της οποίας έχει αυξηθεί λόγω της ολοένα αυξανόμενης διεθνούς οικονομικής αλληλεξάρτησης. Το μάθημα εξετάζει τις διαφορές της οικονομικής διπλωματίας από τις παραδοσιακές μορφές διπλωματίας, εστιάζοντας τόσο στη θεωρητική οικονομική ανάλυση του διεθνούς οικονομικού συστήματος, όσο και στη θεσμική και πολιτική οργάνωσή του. Μετά το πέρας του μαθήματος οι φοιτητές θα κατανοούν βασικές έννοιες της διεθνούς οικονομίας, τους διεθνείς οικονομικούς θεσμούς και οργανισμούς καθώς και τα σύγχρονα ζητήματα της διεθνούς οικονομικής διπλωματίας, κυρίως θέματα διεθνούς εμπορίου και επενδύσεων. Ανάμεσα στα περιεχόμενα περιλαμβάνονται η ανάλυση του ρόλου του εμπορίου στην παγκόσμια οικονομία, η κατανόηση βασικών μακροοικονομικών μεγεθών (ΑΕΠ, ισοζύγια πληρωμών), οι συναλλαγματικές ισοτιμίες και οι παγκόσμιες ανισορροπίες και πώς αυτά επηρεάζουν την οικονομική διπλωματία κάθε χώρας στα πλαίσια των περιφερειακών οικονομικών ενώσεων και του παγκόσμιου εμπορικού συστήματος. Θα αξιοποιηθούν και μελετηθούν περιπτωσιολογικές μελέτες οικονομικής διπλωματίας, με στόχο να διερευνηθεί σε ποιο βαθμό η ανάπτυξη διμερών ή πολυμερών οικονομικών σχέσεων επηρεάζουν το περιεχόμενο των διακρατικών σχέσεων. 

6 Π.Μ.

ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Το μάθημα μελετά το διαπραγματευτικό περιβάλλον εντός του οποίου λαμβάνουν χώρα διακρατικές διαπραγματεύσεις. Εστιάζει στα βασικά δομικά χαρακτηριστικά του περιβάλλοντος διαπραγμάτευσης, προσεγγίζοντας τις διαπραγματεύσεις ως ένα παίγνιο δύο ή περισσοτέρων επιπέδων (εγχώριο – περιφερειακό – διεθνές).  Διευκρινίζει τις διαφορές μεταξύ διμερών και πολυμερών διαπραγματεύσεων, τη σημασία του θεσμικού περιβάλλοντος εντός του οποίου λαμβάνουν χώρα οι διαπραγματεύσεις ως «εμφωλευμένα παίγνια», τις ασυμμετρίες πληροφόρησης και το ρόλο τους σε ποικίλα παίγνια διαπραγμάτευσης, θέματα ηγεσίας και επιρροής στις διαπραγματεύσεις καθώς επίσης και το ρόλο, τη σημασία και τα βασικά χαρακτηριστικά του θεσμού της Προεδρίας.

6 Π.Μ.

ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ

Το μάθημα αυτό έχει ως βασικό στόχο να παρέχει μια γενική εικόνα των διεθνών και περιφερειακών οικονομικών οργανισμών και οργανισμών ασφάλειας (π.χ. ΟΗΕ, ΝΑΤΟ, ΔΝΤ, ΠΟΕ, Παγκόσμια Τράπεζα), να περιγράψει τη λειτουργία τους καθώς και τις διαπραγματεύσεις μέσα σε αυτούς. Αφού συζητηθεί ο λόγος ύπαρξης διεθνών οργανισμών ως κανονιστικά πλαίσια ρύθμισης των διεθνών αλληλεπιδράσεων, εξετάζονται τα αίτια και η πολιτική λογική πίσω από τη δημιουργία καθενός οργανισμού, τα θεσμικά όργανά τους και ο τρόπος λειτουργίας τους. Μελέτες περίπτωσης αναλύουν διαπραγματεύσεις εντός των οργανισμών αυτών προκειμένου να γίνει αντιληπτή η δυναμική λειτουργίας τους και ο βαθμός ανάμειξης και επιρροής τους στο διεθνές διαπραγματευτικό περιβάλλον. Στο τέλος του μαθήματος, οι φοιτητές θα έχουν αναπτύξει μια ουσιαστική γνώση της δομής, του ρόλου και της λειτουργίας των περιφερειακών και διεθνών οργανισμών.

6 Π.Μ.

ΕΠΙΛΥΣΗ ΔΙΑΦΩΝΙΩΝ: ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ, ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ, ΔΙΑΙΤΗΣΙΑ

Το μάθημα εισάγει τους φοιτητές στις διαφορετικές μορφές επίλυσης της διαφωνίας και ειδικότερα στη διαπραγμάτευση, τη διαμεσολάβηση και τη διαιτησία. Παρουσιάζει τις διαφορές και ομοιότητες μεταξύ αυτών των διαφορετικών προσεγγίσεων και αναλύει τις συνθήκες και τους παράγοντες που καθορίζουν την καταλληλότητα τους. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στη διαμεσολάβηση και τις διαφορετικές μορφές που αυτή μπορεί να πάρει. Επιπλέον το μάθημα δίνει έμφαση στο ισχύον νομικό πλαίσιο του θεσμού της διαμεσολάβησης. Παράλληλα με την ενίσχυση των διαπραγματευτικών δεξιοτήτων των φοιτητών, το μάθημα εστιάζει στην ανάπτυξη διαμεσολαβητικών δεξιοτήτων οι οποίες είναι απαραίτητες σε τομείς όπως η διοίκηση επιχειρήσεων, οι εργασιακές σχέσεις και οι διεθνείς σχέσεις.

6 Π.Μ.

ΠΑΙΓΝΙΑ, ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ

Σκοπός του μαθήματος είναι να εισαγάγει τον φοιτητή στις έννοιες της θεωρίας παιγνίων και στο πως μπορούν αυτές να χρησιμεύσουν στην ανάλυση ενός στρατηγικού περιβάλλοντος, δηλαδή ενός περιβάλλοντος στο οποίο αποφάσεις διαφορετικών οικονομικών οντοτήτων αλληλοεπηρεάζονται. Παρότι το μάθημα έχει εν μέρει μεθοδολογικό χαρακτήρα, η παρουσίαση θα γίνει μέσω ανάλυσης παραδειγμάτων και εφαρμογών. Ιδιαίτερη θα δοθεί σε οικονομικές εφαρμογές όπως ανάλυση ολιγοπωλίου, διαπραγματεύσεις, κινητροδότηση συνεργασίας κλπ. Περίγραμμα Μαθήματος: Παίγνια Κανονικής Μορφής και Έννοιες Κυριαρχίας, Ισορροπία κατά Nash, Παίγνια Εκτεταμένης Μορφής και Οπισθογενής Επαγωγή, Παίγνια Ελλιπούς Πληροφόρησης, Παίγνια Σηματοδότησης.

6 Π.Μ.

ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

Βασικό στοιχείο της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και ειδικότερα της επιλογής και χάραξης στρατηγικής σε διμερείς ή πολυμερείς, διακρατικές ή διαπροσωπικές διαπραγματεύσεις, είναι η ορθή αξιοποίηση και ανάλυση πληροφοριών μέσα σε ένα περιβάλλον περιορισμένου χρόνου και αυξημένης αβεβαιότητας. Το μάθημα παρουσιάζει αρχικά την έννοια της ανάλυσης πληροφοριών, του θεωρητικού υποβάθρου και πλαισίου της. Κυρίως, εστιάζει στις κυριότερες μεθόδους και τεχνικές ανάλυσης πληροφοριών, συνδέοντας μέσω μελετών περίπτωσης (case-studies) την ανάλυση των πληροφοριών με τη λήψη απόφασης για τη στρατηγική που δύναται να ακολουθήσει η διαπραγματευτική ομάδα.

6 Π.Μ.

Μαθήματα επιλογής (ενδεικτική λίστα):  

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΡΙΣΕΩΝ ΚΑΙ ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ

Το μάθημα εστιάζει στη διαχείριση κρίσεων και ιδιαίτερα τον τρόπο λήψης αποφάσεων σε ανάλογες συνθήκες και περιβάλλοντα. Αναλύει την πολυδιάστατη έννοια της κρίσης (οικονομική, περιβαλλοντική, κρίση ασφαλείας) και τις παραμέτρους που καθορίζουν τη σχετική διαδικασία λήψης αποφάσεων, επισημαίνοντας την ανάγκη διαφοροποίησης στη διαχείρισή της ανάλογα με το βαθμό επικινδυνότητάς της και την τρωτότητα του φορέα λήψης αποφάσεων. Μελετάει συστήματα διαχείρισης καταστροφών και κρίσεων σε τοπικό-περιφερειακό, εθνικό και διεθνές επίπεδο, αναδεικνύοντας τα κοινά χαρακτηριστικά που διέπουν τα συστήματα αυτά.

6 Π.Μ.

ΘΕΣΜΟΙ ΚΑΙ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΕ

Το μάθημα μελετά το θεσμικό σύστημα και τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εξετάζονται οι λόγοι εκκίνησης της ενοποιητικής διαδικασίας και οι επιμέρους στοχεύσεις των βασικών κρατών-μελών στις συνεχείς διαπραγματεύσεις διαμόρφωσης και εξέλιξής της. Αποσαφηνίζονται ο ρόλος και τα βασικά δομικά χαρακτηριστικά καθενός από τα κύρια θεσμικά όργανα της ΕΕ (Ευρ. Συμβούλιο, Συμβούλιο Υπουργών, Επιτροπή, Ευρ. Κοινοβούλιο, Ευρ. Δικαστήριο, Ευρ. Κεντρική Τράπεζα) καθώς επίσης και η μεταξύ τους διαθεσμική ισορροπία. Έμφαση δίνεται στην πολυπλοκότητα και το δυναμικό χαρακτήρα του συστήματος παραγωγής πολιτικής εντός της ΕΕ, εννοιολογώντας την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση ως ένα διαρκές διαπραγματευτικό παίγνιο ανάμεσα στις κυβερνήσεις των κρατών-μελών και τα υπάρχοντα θεσμικά όργανα.

6 Π.Μ.

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ

Οι διαπραγματεύσεις αφορούν την τεχνική και επιστήμη της επίτευξης συμφωνίας μεταξύ δύο ή περισσότερων ανεξάρτητων πλευρών, μέσω της προώθησης των επί μέρους συμφερόντων τους μετά από κοινές αποφάσεις. Ο σχεδιασμός και η έκβαση των διαπραγματεύσεων αφορούν κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και καθορίζουν ποια μέρη θα επιτύχουν, και σε ποιο βαθμό, τα συμφέροντα και τους στόχους τους, όταν αυτά δεν μπορούν να επιτευχθούν χωρίς τη συνεργασία της άλλης πλευράς. Το μάθημα αποσκοπεί στην εμβάθυνση της κατανόησης των διαπραγματεύσεων ως αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητας και τη χάραξη στρατηγικής αποτελεσματικής διαπραγμάτευσης μέσα από την παρουσίαση ευρημάτων ερευνών που σχετίζονται με θέματα άσκησης επιρροής, κριτικής σκέψης, νοητικών λειτουργιών και λήψης αποφάσεων. Το μάθημα διευρύνει το γνωσιακό υπόβαθρο των σπουδαστών στο πεδίο της κοινωνικής και οργανωτικής ψυχολογίας συνδέοντάς το με τη διεξαγωγή επιτυχημένων διαπραγματεύσεων.

6 Π.Μ.

ΕΠΙΛΥΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ (ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ) ΔΙΑΦΟΡΩΝ

Νομικό πλαίσιο διεθνών εμπορικών συναλλαγών του Π.Ο.Ε (Θεμελιώδεις αρχές για το διεθνές εμπόριο αγαθών, υπηρεσιών και δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, GATT, GATS, TRIP’s- Συμφωνία για τα επενδυτικά μέτρα στο τομέα του εμπορίου, TRIMs)- Γενικός Μηχανισμός επίλυσης διακρατικών εμπορικών-οικονομικών διαφορών του ΠΟΕ (Παραδείγματα εφαρμογής) - Έλεγχος Dumping και επιδοτήσεων- Διεθνές πλαίσιο προστασίας των αλλοδαπών επενδύσεων (Διμερείς και Πολυμερείς Συνθήκες, Συμφωνίες ΕΕ με τρίτες χώρες)- Χάρτης Ενέργειας (ECT)- Αρχές προστασίας των αλλοδαπών επενδύσεων (εθνική μεταχείριση/ δίκαιη και ίση μεταχείριση/ εγγυήσεις κατά της απαλλοτρίωσης/ πλήρης προστασία και ασφάλεια /ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων)-Μηχανισμοί επίλυσης διαφορών μεταξύ κρατών και μεταξύ κρατών και αλλοδαπών επενδυτών– Συστήματα διαιτησίας- Παραδείγματα εφαρμογής του Χάρτη Ενέργειας σε επενδυτικές διαφορές  (στις ενδοενωσιακές σχέσεις κρατών μελών με επενδυτές άλλων κρατών μελών και στις σχέσεις της Ένωσης ή/και κρατών μελών με επενδυτές τρίτων χωρών) - Καθεστώς και προοπτικές της Διεθνούς Επενδυτικής Διαιτησίας στην ενωσιακή έννομη τάξη.

6 Π.Μ.

ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΑΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Το μάθημα αυτό εξετάζει την εξέλιξη της παγκόσμιας οικονομίας τις τελευταίες δεκαετίες, με έμφαση στην μεταβαλλόμενη δομή της οικονομικής ισχύος, και των κεφαλαιακών και εμπορικών ροών μεταξύ των μεγαλύτερων εθνικών οικονομιών και περιφερειακών ενώσεων. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στη μελέτη των ανισορροπιών στα ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών, στην εξέλιξη της διεθνούς επενδυτικής θέσης των χωρών, και  στο φαινόμενο της διάσπασης της παγκόσμιας παραγωγικής αλυσίδας ως εγγενές συστατικό της παγκοσμιοποίησης.

6 Π.Μ.

ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΜΠΟΡΙΟ ΚΑΙ ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Θεματικές Ενότητες: Διεθνές Εμπόριο και Ατελώς Ανταγωνιστικές Αγορές, Διεθνές εμπόριο μεταξύ ανόμοιων επιχειρήσεων,  Dumping και διεθνές εμπόριο, Outsourcing προϊόντων και υπηρεσιών, Εργαλεία και άσκηση οικονομικής Πολιτικής σε ατελώς ανταγωνιστικές διεθνείς αγορές, Διεθνείς επιχειρηματικές δραστηριότητες: Μορφές και σύγχρονες τάσεις, Ερμηνείες πολυεθνικών επιχειρήσεων, Πολυεθνικές επιχειρήσεις και στρατηγικές αποφάσεις, Πολιτικές προσέλκυσης ΑΞΕ και επιπτώσεις ΑΞΕ, Πολυεθνικές επιχειρήσεις και Ελλάδα.

6 Π.Μ.

ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑΣ ΤΗΣ ΕΕ

Το μάθημα εξετάζει την τη φύση και τη λειτουργία του διπλωματικού συστήματος της ΕΕ μετά την εφαρμογή της Συνθήκης της Λισαβόνας. Αξιολογεί το ρόλο της ΕΕ ως Διπλωματικός Δρών και εστιάζει στις εσωτερικές και εξωτερικές  πτυχές της διπλωματίας της ΕΕ, στο πλαίσιο του μεταβαλλόμενου παγκόσμιου περιβάλλοντος. Αναλύει τις θεσμικές εξελίξεις του διπλωματικού συστήματος της ΕΕ και εξετάζει τους βασικούς δρώντες, διαδικασίες και τα αποτελέσματα της διπλωματικής συνεργασίας της ΕΕ με σημαντικούς διεθνείς δρώντες και θεσμούς  στο πλαίσιο της παγκόσμιας διακυβέρνησης.

6 Π.Μ.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΕ ΣΕ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ

Το μάθημα μελετά το ρόλο της ΕΕ ως ένας δρών σε θέματα διεθνούς πολιτικής και ασφάλειας. Εκκινώντας από τα ιδιαίτερα ενδογενή χαρακτηριστικά της διακυβερνητικής συνεργασίας μεταξύ των κρατών-μελών, τη δομή της Κοινής Πολιτικής Άμυνας και Ασφάλειας της ΕΕ και τις σχετικές θεωρητικές προσεγγίσεις, εξετάζεται η εμπλοκή της ΕΕ σε διεθνείς διαπραγματεύσεις και η σχετική της επίδοση σε μια σειρά θεματικών πεδίων, όπως είναι οι στρατηγικές εταιρικές σχέσεις με τις άλλες μεγάλες δυνάμεις της εποχής και η διαχείριση θεμάτων διεθνούς ασφάλειας (όπλα μαζικής καταστροφής, διεθνής τρομοκρατία, περιφερειακές κρίσεις). Η εμπλοκή αυτή μελετάται τόσο σε επίπεδο διμερών σχέσεων (σχέσεις με ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα) όσο και σε επίπεδο πολυμερούς διπλωματίας με διεθνείς και περιφερειακούς οργανισμούς (σχέσεις ΕΕ με ΟΗΕ, ΝΑΤΟ, ASEAN, Αφρικανική Ένωση). Ο στόχος του μαθήματος είναι να αποσαφηνιστεί το πλέγμα των σχέσεων και η συμβολή της ΕΕ στη διαχείριση του διεθνούς συστήματος ασφάλειας αλλά και να εντοπιστούν οι επιπτώσεις της διεθνούς δραστηριοποίησης της ΕΕ στην εμβάθυνση της διαδικασίας ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

6 Π.Μ.

ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

Γενική θεωρία: εξέλιξη του διεθνούς δικαίου– Υποκείμενα του διεθνούς δικαίου (το κράτος, οι διεθνείς οργανισμοί, το άτομο)-Σχέσεις διεθνούς και εσωτερικού δικαίου-Πηγές (έθιμο, διεθνείς συνθήκες, ιεραρχία)-Υφαλοκρηπίδα, αποκλειστική οικονομική ζώνη-ΟΗΕ, το Διεθνές Δικαστήριο. Διπλωματικό Δίκαιο: Διπλωματικές αποστολές, προνόμια, προξενικές σχέσεις, διπλωματική προστασία. Διεθνές ενεργειακό δίκαιο: Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας, Διεθνείς συνθήκες και συμφωνίες για την ενέργεια (Συνθήκη για την Ενεργειακή Κοινότητα, διεθνές εμπόριο ενέργειας, Χάρτης Ενέργειας).

6 Π.Μ.

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ

Σκοπός του μαθήματος είναι οι φοιτητές να κατανοήσουν τη διαπραγματευτική συμπεριφορά των πρωταγωνιστών μιας επιχείρησης, να προετοιμάσουν και να εφαρμόσουν σχέδια που ενισχύουν την επιτυχία στις επιχειρηματικές διαπραγματεύσεις.

6 Π.Μ.

ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΛΥΣΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΩΝ

Το μάθημα αποσκοπεί στην ενίσχυση της γνώσης των συμμετεχόντων σχετικά με τον ρόλο της διαμεσολάβησης στη διεθνή πολιτική καθώς και στην κατανόηση εκ μέρους των συμμετεχόντων των μεθόδων μελέτης και αξιολόγησης της διαμεσολάβησης στην επίλυση διακρατικών, ενδοκρατικών και δι-εθνικών αντιπαραθέσεων. Παράλληλα τόσο μέσω της προφορικής παρουσίασης συγκεκριμένων εργασιών όσο και της διάδρασης κατά τη διάρκεια των σεμιναριακών μαθημάτων οι συμμετέχοντες αναπτύσσουν τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες καθώς και την ικανότητα ανταπόκρισης σε απαιτητικές μαθησιακές διαδικασίες.

6 Π.Μ.

Τα μαθήματα κατανέμονται σε τρεις διδακτικές περιόδους εντός του ακαδημαϊκού έτους:

• Περίοδος Α: ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 
• Περίοδος Β: ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 
• Περίοδος Γ: ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ

*Το ακριβές ωρολόγιο πρόγραμμα θα αναρτηθεί τον Σεπτέμβριο του νέου ακαδ. έτους.